تاریخچه مدیریت منابع انسانی در ایران

تاریخچه مدیریت منابع انسانی در ایران

فردی بنام ویلیام تریسی، در واژه نامه منابع انسانی، از آن به عنوان کسانی که مشغول کار هستند و سازمان را به کار وادار می‌کنند یاد کرده است. کارکنان یا افراد مشغول در سازمان به کسانی گفته می‌شود که به استخدام آن سازمان درآمده‌اند و قادر هستند به میزان کاری که انجام می‌دهند مزد دریافت کنند. اما نوع ارتباط کارکنان با سازمانشان دارای نوع‌های خیلی زیادی است مانند: استخدام قراردادی، رسمی، ساعتی و…

منابع انسانی قسمت خیلی مهمی از مدیریت کردن یک سازمان به حساب می‌آید. چگونگی مدیریت کردن کارکنان، چگونگی انجام دادن مصاحبه و استخدام شدن موردهایی هستند که در این بحث قرار دارند. یکی از مهم ترین مواردی که در موفق و پیروز شدن هر سازمانی باید مورد توجه قرار گیرد این است که به علت مورد اهمیت بودن این موضوع، یک رشته‌ای با نام مدیریت منابع انسانی در کلیه دانشگاه‌های دارای اعتبار  تعریف شده است و کسانی که به این رشته علاقه دارند می‌توانند وارد آن رشته شده و تحصیل نمایند.

تاریخچه مدیریت منابع انسانی

تاریخچه مدیریت منابع انسانی حدودا به آخرهای قرن نوزدهم مربوط است. زمانی که مسئولان قسمت رفاهی کارشان را به صورت قطعی شروع کردند. درواقع آن‌ها خانم‌هایی بودند که کارشان حفاظت کردن از جنس مونث در محل کارشان بود. ساخت این سیستم‌ها، واکنشی در مقابل سخت و دشوار بودن شرایط صنعتی به وجود آورد. علت دیگر ی که تاثیر زیادی داشت، نفوذ کردن جنبش و حرکت‌های کارکنان و اتحادیه‌ها بود.

منابع انسانی در طی پنج اتفاق رخ دادهِ تاریخی به وجود آمد که این اتفاقات عبارتند از:

• روانشناسی صنعتی
• نهضت مدیران علمی
• انقلاب صنعتی
• نهضت کارگری
• مکتب روابط انسانی

هر کدام از این اتفاقات تاریخی رخ داده قسمت خیلی بزرگی از  مدیریت را به خود مختص کرده است. یکی از قسمت‌هایی که در طی این دوران تاریخی دچار تغییر شده، زمینه منابع انسانی سازمان بوده است.

روانشناسی صنعتی

روانشناسی صنعتی یکی از قسمت‌های جدید علم و معرفت می‌باشد که بر مبحث نیروی انسانی و دیگر جنبه‌های مرتبط به دنیای کار مربوط است.

نهضت مدیریت علمی

فردی به نام فردریک تیلور که پدر مدیریت علمی بود در سال 1885 تحقیقات و مطالعات خودش را در زمینه صنعت فولاد انجام داد که سبب به وجود آمدن چهار اصل شد:

• آموزش دادن به کارکنان باید بر پایه علم باشد.
• مدیریت کردن باید اساس و پایه علمی داشته باشد.
• انتخاب کردن کارکنان باید براساس مبنای علمی باشد.
• حتما باید رابطه و ارتبط صمیمانه‌ای بین مدیران و کارکنان وجود داشته باشد.

انقلاب صنعتی و نهضت کارگری

از مزیت و ویژگی‌های انقلاب صنعتی می‌توان به مواردی مثل وجود اختلاف در بین هر یک از طبقات اجتماعی و بی توجهی کردن به جنبه‌های انسانی و عاطفی افراد اشاره داشت. در این دوره اتفاق افتاده حتی کودکان کوچک هم مجبور بودند در طی روز، شانزده ساعت به کارهای سخت و دشواری مشغول باشند.

حرکت روابط انسانی

این حرکت به تحقیقاتی که به ارتقا سازمان منجر می‌شود اشاره دارد که آداب و رفتار هر فرد را در گروه‌های مربوط به کار مورد بررسی قرار می‌دهد.

دوره های تاریخچه مدیریت منابع انسانی

تاریخچه مدیریت منابع انسانی از دو دوره تشکیل شده که عباتند از:

• دوره قبل از شکل گیری انقلاب صنعتی

این دوره شامل مواردی مثل: برده داری، ارباب رعیتی و… بود.

• دوره بعد از شکل گیری انقلاب صنعتی

این دوره هم شامل مواردی مثل: مکتب مدیریت علمی، نهضت‌های کارکنان و… بود.

جمع بندی

تاریخچه مدیریت منابع انسانی چندان هم چیز سخت و طولانی نیست و با به وجود آمدن کارخانه‌ها شروع شده است. هر سازمانی برای پیشرفت و توسعه خود باید به صورت مستمر کار و فعالیت داشته باشد تا بتواند به نتایج بهتر ی دست یابد و مقام سازمان خود را بالا ببرد. پس مدیران باید افرادی را برای استخدام کردن انتخاب کنند که از قابلیت های خوبی دارا باشد.

هدف در دوران انقلاب صنعتی و بعد از آن مدیریت علمی این بود که بتوانند از میزان توان کارکنان نهایت استفاده را داشته باشند. این مراحل یا دوران با نام دوران سیاهی در ذهن کارکنان مانده است. تغییرات بسیار و اساسی بعد از جنبش رابطه‌های انسانی در آن به وجود آورد که منجر به شکل گیری دوران جدیدی شد. بعد از شکل گیری دوران جدید کارکنان از نیروی انسانی به منابع انسانی تغییر پیدا کردند و در انتها مدیران هر سازمانی آگاه شدند که منابع انسانی یکی از بزرگترین سرمایه و دارایی هر سازمانی می‌باشد و سرمایه انسانی جایگزین منابع انسانی شد.

امیدواریم توانسته باشیم با این مطالب، اطلاعات شما را راجب تاریخچه مدیریت منابع انسانی بالا برده باشیم.