تعریف شایستگی چیست

تعریف شایستگی چیست؟ کاربرد مدل شایستگی در مدیریت منابع انسانی

کلمه شایستگی برای نخستین بار توسط فردی بنام مک کلند در سال 1973 وارد زمینه ادبیات شد.

در حقیقت شایستگی (Conpetency) به گروهی از علایق، تجربیات، علم و مهارت‌های مربوط به شغل

شما است که شما را توانمند می‌کند تا کاری بهتر و با نتیجه‌ای رو به بالا انجام دهید. درواقع شایستگی

الگویی طراحی کرده و به نمایش می‌گذارد که نشان دهد فرد دارای عملکردی بهتر در شغل خود است

یا می‌توان گفت شایستگی یعنی ویژگی و مشخصات‌هایی که فرد از آن ها دارا می‌باشد و با تکیه دادن بر

آن‌ها به عملکردی بهتر دست می یابد.

برای اینکه بتوانید در کارتان موفق شوید باید گروهی از شایستگی‌هایی که در امور کاری‌تان نیاز است

را دارا باشید. کسانی که اجرا کننده یا انجام دهنده کار هستند باید دارای این ویژگی‌ها باشند تا بتوانند

کارشان را به نحو احسنت انجام دهند.

در ادامه مطالب به توضیحاتی دیگر راجب شایستگی خواهیم پرداخت.

نوع های گوناگون شایستگی

شایستگی‌های مربوط به فرد مقدار زیادی از ذهنیت او، عقاید و مهارت و ویژگی‌های حرفه ای و

شخصی او را شامل می‌شود. شایستگی های کلی مجموعه‌ای از رفتارها، عقاید، چگونگی برخورد داشتن

با مسائل و حل نمودن آن‌ها، ویژگی‌های فردی و… شامل می‌شود. میزان تنوع این شایستگی‌ها خیلی زیاد

می‌باشد و مقدار زیادی به شرح وظیفه شغلی و همچنین چگونگی ذهنیت و فرهنگ شرکت مورد نظر

بستگی دارد.

نوع های متفاوت مدل شایستگی

مدل شایستگی دارای نوع‌های خیلی زیادی است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود.

نوع‌های مختلف مدل شایستگی عبارتند از:

شایستگی‌های اختصاصی: شایستگی‌های مخصوصی که برای انجام دادن هر شغلی در هر مکانی که

درون آن مشغول به کار هستید، الزامی است.

شایستگی‌های مدیریتی: شایستگی‌های مدیریتی برای کارمندانی که از مسئولیت‌های سرپرستی و مدیریتی

در هر زمینه عملکردی که دارا هستند مورد نیاز می‌باشد.

شایستگی‌های عمومی: شایستگی‌هایی که صرف نظرکردن از عملکردها را برای همه کارمندان الزامی

کرده است.

بُعد های شایستگی

شایستگی دارای تعدادی بُعد می‌باشد که عبارتند از:

• بُعد انگیزش
• بُعد علم
• بُعد ارزش‌ها
• بُعد توانایی‌ها
• بُعد قابلیت‌ها

مزیت استفاده نمودن از مدل شایستگی

استفاده کردن از مدل شایستگی دارای مزیت‌هایی است که ادامه به برخی از آن‌ها اشاره خواهد شد.

اولین مزیت استفاده کردن از مدل شایستگی، دور کردن یا ایجاد فاصله از محیط‌های بسته می‌باشد.

مزیت بعدی موجود بودن یک زبان اشتراکی در کمپانی یا شرکت، برای استفاده کردن از مدل شایستگی

است.

مدل شایستگی چیست؟

مدل شایستگی، محیط یا مکانی برای منظم کردن یا نظم دادن به دسته‌ای از رفتارهایی گفته می‌شود که

تاثیر زیادی در بالا رفتن کیفیت کار مردم دارد. این مدل نشان دهنده این است که افراد باید چکاری کنند

تا قادر باشند خیلی بهتر به وظیفه و اموری که در اختیارشان است عمل کنند تا دارای نتیجه‌ای مثبت

و خوب باشد.

کاربرد شایستگی ها

اگر سیستم‌های منابع انسانی را بررسی کنیم می‌بینیم که در اکثر وقت‌ها بین زیر سیستم‌های گوناگونی که

در آن وجود دارد مثل: ارزیابی کردن عملکرد و آموزش و یادگیری، مجذوب کردن و میزان پیوستگی

مورد نیاز وجود ندارد و به همین علت در انتها باعث ناکارآمد شدن سیستم‌های منابع انسانی خواهد شد.

یکی از بهترین مرحله‌ها برای دست یافتن به منسجم بودن بین مراحل، استفاده نمودن از شایستگی های

موجود در مدیریت منابع انسانی است. در حقیقت مدل شایستگی می‌تواند در امور کارکنان به یک دست

شدن کارهای گوناگون در زمینه منابع انسانی است. این مدل‌ها یکی از نکته‌های مهمی است که در

مرحله استخدام و همچنین امور اداره و مدیریت عملکرد و استعداد در هردسته‌ای از منابع انسانی شناخته

شده است.

سخن آخر

بنابر مطالبی که گفته شد مدل شایستگی مکان یا محدوده‌ای برای تعریف کردن ویژگی و مهارت‌ها و میزان علم کافی در شغل شما است. در هر مدل کاری، برای تعریف کردن و همچنین ارزیابی کردن شایستگی‌هایی که در سازمان وجود دارد از مدل‌های شایستگی استفاده می‌کنند.

یکی از علت‌هایی که سبب مشهور و محبوبیت و دارای اهمیت شدن مدل‌های شایستگی در شرکت یا سازمان‌ها شده، میزان تاثیر و نقشی است که در پیدا کردن نقاط ضعف و قوت کارکنان دارد.

یکی از نکته‌های جالبی که در این مبحث مطرح است این می‌باشد که آن بر روی توانایی‌ها و قابلیت‌های

فرد زوم نمی‌کند، بلکه بر قابلیت فراگیری او تاکید می‌کند. این اصطلاح رفته رفته در بین شرکت‌های

آموزش دهنده و مدیران استخدامی مشهور شده است.