مدیریت ماتریسی

مدیریت ماتریسی یکی از تأثیرگذارترین روش هایی است که امروزه در بیش تر سازمان های موفق به کار می رود. درواقع از این نوع مدیریت برای اشتراک و تبادل منابع، استعدادها و مهارت های هر فرد در شرکت ها استفاده می شود. اگر به سازمان های بزرگ و پیشرفته توجه کنید، در می یابید که علت موفقیت آن ها نیز به کارگیری مدیریت ماتریسی می باشد. با ما همراه باشید تا شما را با مدیریت مارتریسی و مزایای آن آشنا کنیم.

مدیریت ماتریسی چیست؟

مدیریت ماتریسی روشی از مدیریت در ساختارهای سازمانی است که در آن افرادی با استعدادها و مهارت های مشابه برای انجام یک کار مشخص با یکدیگر همکاری می کنند. در واقع گزارش دهی افراد در این نوع مدیریت به صورت شبکه ای یا همان ماتریسی است که از پیچیدگی بسیاری برخوردار می باشد.

در شرکت هایی که از این روش مدیریت بهره می برند، ممکن است کارمندان بیش از یک مدیر داشته باشند و باید گزارش کارهای خود را به چند مدیر تحویل دهند. شاید این سیستم پیچیده باشد اما در عین حال نقش مهمی در راحت تر شدن مسیر حرکت سازمان، جریان اطلاعات و بررسی مهارت ها ایفا می کند. این ساختار ترکیبی از روش های سنتی و گروه های پروژه ای امروزی می باشد.

به طور معمول از مدیریت ماتریسی برای کارهای بزرگ، پروژه های مهم گسترش و محصولات استفاده می شود. شرکت هایی که پروژه های خود را با این ساختار جلو می برند، کارمندان بخش های مختلف را در قسمت های مختلف سازمان و بر اساس توانایی آن ها انتخاب کرده و با تشکیل یک تیم حرفه ای، باعث پیش بردن کارها می شوند. به دلیل مدت زمان کوتاه و موقت بودن پروژه ها، گروه های تشکیل شده پس از اتمام کار منحل می شوند بنابراین این دسته از کارمندان هرگز موقعیت شغلی اصلی خود را از دست نخواهند داد.

تاریخچه مدیریت ماتریسی را بدانید

ریشه و چگونگی ایجاد ساختار ماتریسی مشخص نیست و هنوز کسی به طور کامل تاریخچه آن را نمی داند اما در برخی از مقالات گفته شده که برای اولین بار در سال 1960 صنعت هوا فضا این روش از مدیریت را به کار برده است و بعد از آن حدود 10 سال بعد، در سال 1970 مدیریت ماتریسی در انجام پروژه های شرکت فیلیپس مشاهده شده است.

در دهه 60 شرکت هوا فضا قصد داشت قراردادهای دولتی را از آن خود کند، برای این کار، به ساخت نمودارهایی احتیاج داشت که نشان دهنده ساختار و چیدمان پروژه باشد. در واقع نمودار باید نحوه چگونگی ارتباط گروه با ساختار مدیریت شرکت را توضیح می داد. در آن زمان شرکت هوا فضا تصمیم گرفت تیم های پروژه ای افقی را تشکیل دهد که علاوه بر وظایف سلسله مراتبی خود، فعالیت جدید را برای رفع خواسته های دولت آغاز کنند.

شرکت هوا فضا با به کار گیری این روش با یک تیر چند نشان را زد زیرا در مرحله اول با ارائه یک گزارش واضح از منابعی که توسط مدیر گروه کنترل می شد، نیاز مخاطب را برطرف می کرد و سپس در گام بعدی مانع تغییر وظیفه اصلی شرکت می شد. در سال های بعد شرکت ها و مدیران سایر سازمان ها با مشاهده تأثیر و نقاط مثبت این مدیریت، تصمیم گرفتند که از آن بهره ببرند و این گونه مدیریت ماتریسی به یکی از پرطرفدارترین روش های مدیریت تبدیل شد.

مزایای مدیریت ماتریسی

مدیریت ماتریسی دارای مزایای زیادی است که در ادامه با تعداد کمی از آن ها آشنا خواهیم شد:

• به کارگیری صحیح و مؤثر نیروهای انسانی و منابع در دسترس
• هماهنگی محصولات و پروژه ها در تمامی قسمت های سازمان
• فرصت به کارگیری استعدادهای افراد در زمینه های گوناگون
• با استفاده از مدیریت ماتریسی دیگر اطلاعات به صورت جداگانه در بخش های مختلف سازمان پخش نمی شود و به طور کلی در تمامی شرکت جریان دارد.
• ارتباط بیش تر و وسیع تر کارمندان با یکدیگر و ایجاد مشارکت و تبادل اطلاعات در بین افراد. این امر موجب افزایش سرعت در روند بسیاری از موضوعات مانند تصمیم گیری های مختلف می شود.
• فعالیت مستقل کارمندان شرکت و هماهنگی با رئیس های خود
• بالا رفتن انگیزه افراد برای کار و تصمیم گیری
• افزایش هماهنگی قسمت های مختلف شرکت و ایجاد نظم
• کاهش هزینه های مصرفی
• توزیع صحیح نیروهای انسانی، ابزارها و تجهیزات موردنیاز هر بخش از سازمان

معایب مدیریت ماتریسی

درست است که مدیریت ماتریسی یکی از کاربردی ترین روش ها، برای رشد سازمان ها می باشد اما این مدیریت دارای معایبی نیز می باشد که عبارت اند از:

• به دلیل وجود چند مدیر برای کارمندان، روند کار دشوارتر شده و امکان کاهش درصد وظیفه شناسی و تعهد افراد وجود دارد.
• تحت فشار قرار گرفتن کارمندان سازمان با استفاده از مدیریت ماتریسی
• تفهیم و درک دشوار ساختار پیچیده مدیریت ماتریسی برای گروه ها
• عدم آگاهی افراد از میزان مهم بودن مسئولیت پذیری
• در برخی مواقع هماهنگ سازی کارها و تیم ها به مشکل بر می خورد و این امر باعث ایجاد هرج و مرج می شود.
• عدم اجرا و کنترل صحیح مدیریت ماتریسی
• به دلیل سنگین بودن کارها، افراد به زمان بیش تری نیاز دارند.
• با وجود وظایف بسیاری که بر دوش کارکنان سازمان است، امکان بی توجهی و فراموش کردن برخی از وظایف وجود دارد.

سخن پایانی

در مدیریت ماتریسی تک تک افراد تیم توانایی ایجاد ارتباط و اشتراک گذاری اطلاعات با یکدیگر را دارند که این کار در روش های مدیریت سنتی ممکن نیست. با روی کار آمدن ساختار ماتریسی، تبادل و گزارش دهی کارکنان به صورت کلی در تمام بخش های سازمان صورت می گیرد و مرزهای اداری نیز برداشته می شوند. لازم به ذکر است به کارگیری روش مدیریت ماتریسی در تمامی شرایط کار اشتباهی است و در برخی مواقع باید در کنار این ساختار، از روش های سنتی نیز استفاده کرد.

همان طور که گفتیم مدیریت ماتریسی دارای پیچیدگی های منحصر به فردی است و برای یادگیری و درک آن باید از منابع اطلاعاتی و آموزشی فوق العاده ای کمک بگیرید. چنانچه شما عزیزان قصد دارید در رابطه با این نوع مدیریت اطلاعات کاربردی و بی نظیری را کسب کنید و از آن در ساختار سازمان خود استفاده کنید مطالب وبسایت ما را دنبال کنید.